Osobliwością góralskich domów w Szczawnicy są drewniane tablice, rodzaj szyldów, z zamieszczoną na nich nazwą i malowidłem. Górale zwykli nazywać je godłami, bliżej określając je „godłami – herbami szalayowskimi”, gdyż to Józefowi Szalayowi (1802-1876) – twórcy i właścicielowi uzdrowiska miejscowa tradycja przypisuje zarówno sam pomysł wprowadzenia owych szyldów jak i pierwotne ich wykonanie.

Na przełomie minionych przeszło 170 lat odkąd owe godła wytyczają jedyny, niepowtarzalny szlak wiodący wzdłuż chat góralskich, doliczono się 105 tablic, powstałych w różnych latach. Godła zawierały malowidło przedstawiające zwierzęta, np.: psa, lisa; ludzi np.: Hiszpana, strzelca, pielgrzyma; rośliny: topolę, różę; przedmioty np.: strzelbę, basy itd. Każda tablica podzielona była na dwie części: większą z malowidłem i mniejszą w formie wąskiego paska, z rozmieszczonym na całej jego szerokości podpisem godła, np. Pod lisem. Przy malowaniu stosowano kanon zaczerpnięty z herbów szlacheckich: pole – wzgórze, na nim lub nad nim właściwy wizerunek. Do wykonania tablicy używano dwóch drewnianych desek, przyciętych i zbitych w formie prostokąta, o wymiarach ok. 48 cm x 65 cm. Wisiały one nad drzwiami wejściowymi do chaty góralskiej. Przez lata stały się niezaprzeczalną wartością estetyczną chałup górali szczawnickich.

Tradycja podaje, że wieszanie owych tablic było swoistym wydarzeniem, któremu nadawano uroczystą oprawę. Uczestniczyła w nim orkiestra zdrojowa, a drzwi chałupy wieńczono girlandami z jedliny. Godła wieszano tylko na tych domach, które otrzymały prawo wynajmowania izby dla gości kąpielowych.

Autorem prezentowanych na wystawie godeł jest artysta plastyk Wieńczysław Kołodziejski.

Galeria zdjęć

Strona wykorzystuje pliki cookie.

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Czytaj więcej…

Zrozumiałem